"خیبرآنلاین" - مذاکرات هسته ای وین در شرایط پیچیده، مبهم و البته محرمانه ای برای ملت ایران به روزهای پایانی خود نزدیک می شود؛ روزهایی که طبق توافق ضعیف ژنو باید نسبت به تمدید آن توافق یا رسیدن به توافق نهایی و جامع، به نتیجه ای منتج شود.
به گزارش پایگاه خبری- تحلیلی
"خیبرآنلاین"، همین زمان کوتاهی که تا سوم آذر (24 نوامبر) باقی است، منجر به تشدید فشارها به تیم مذاکره کننده ایرانی شده و این در حالی است که حریف آمریکایی، همانگونه که در مسقط نشان داد و به جای حضور جدی پای میز مذاکره به گشت و گذار در بازارهای عمان پرداخت، با اطمینان خاطر از آنچه که در توافق ضعیف ژنو به دست آورده، تلاش می کند با زیاده خواهی های خاص یانکی ها، توافق را با گرفتن امتیازات نقد بیشتر و دادن وعده های نسیه غیرقابل راستی آزمایی، تمدید کند و یا توافقی به مراتب ضعیفتر از آنچه سال گذشته در ژنو به ملت ایران تحمیل شد، را به امضای طرفین برساند.
دولتمردان یازدهم و تیم مذاکره کننده و شخص شیخ حسن روحانی که پیشتر نسبت به مذاکرات اعلام خوشبینی نموده و حتی نسبت به قول اوباما برای اجرای تعهدات در مذاکرات و توافقنامه ها با روی باز استقبال کرده بودند، این روزها با طرح علنی زیاده خواهی های حریف آمریکایی در عرصه مذاکرات هسته ای، اعلام کرده اند که مسئولیت اصلی شکست مذاکرات برعهده سران کاخ سفید است.
این موضوع اگرچه صحیح است و قبل از دولتی ها، حضرت امام خامنه ای، امت انقلابی، نخبگان و منتقدان روند فعلی مذاکرات بارها به آن اشارات صریح و آشکاری داشتند، اما نیازمند یک ریشه یابی دقیق و مستند است. باید بررسی کرد که آمریکایی ها از چه زمانی پای میز مذاکرات خود را دست برتر دانسته و با افزودن بر زیاده خواهی ها، گستاخانه حقوق ملی ایرانیان را برای تعرض خود مناسب دیدند.
لحظه اعلام خبر توافق ژنو در دفتر کار رییس جمهور آمریکا
با توجه به اینکه توافق ضعیف ژنو که بعضی ها با بی تدبیری آن را "برد - برد" نامیدند، پایه اصلی مذاکرات جاری به حساب می آید و دیوار این مذاکرات، بر روی پایه های بنا نهاده شده در آن توافق ضعیف چیده می شود، ضروری است تا بار دیگر، عباراتی از متن توافق را مورد بازخوانی قرار دهیم. عباراتی که ظاهرا فرصت را برای زیاده خواهی های امروز در مذاکرات به تیم کاربلد آمریکایی هدیه کرده است.
به همین منظور و طی چند شماره متوالی، عباراتی از متن توافق ضعیف ژنو را با رنگ بنفش مورد بازخوانی قرار داده و در ادامه، تحلیلی کوتاه پیرامون آن را ارایه کرده ایم تا مخاطبان گرانقدر بتوانند قضاوت بهتری از آنچه که این روزها در وین می گذرد، داشته باشند.
ابتدا بررسی مقدمه توافق ضعیف ژنو یا همان برنامه مشترک اقدام:
- "
این راه حل جامع مبتنی بر این اقدامهای اولیه بوده و به یک گام نهایی منجر خواهد شد که دوره زمانی آن مورد توافق قرار گرفته و به رفع نگرانیها می انجامد".
درباره دوره زمانی توافق ضعیف ژنو شفاف سازی صورت نگرفته است. همچنین در بحث رفع نگرانی ها، تنها به همین عبارت کلی و چندوجهی بسنده شده و با این حساب، حریف قلدر مذاکره کننده می تواند هر موضوعی را به عنوان نگرانی مطرح کرده و در جریان مذاکرات اختلال ایجاد کند.
- "
این راه حل جامع ایران را قادر می سازد تا به طور کامل از حق خود از انرژی هسته ای برای اهداف صلح آمیز براساس مواد مرتبط در معاهده ان پی تی و در تطابق با تعهدات خود در این [معاهده] برخوردار گردد".
حق ایران در انرژی هسته ای تنها زمانی به رسمیت شناخته شده است که براساس مواد مرتبط در NPT منطبق با تعهدات در توافق ضعیف ژنو صورت بگیرد. معنای دیگر آن، این است که موادی از NPT که با تعهدات ایران در این توافق تطابق ندارد، جزو حقوق هسته ای ایران قابل پذیرش نیست! همچنین، طبق این عبارت، به صورت واضح مشخص شده که توافق ضعیف ژنو دارای مواردی است که در NPT نیست؛ اگر این توافق دقیقا منطبق با NPT بود، آیا احتیاجی به تاکید بر این تطابق وجود داشت؟
- "
این راه حل جامع دربرگیرنده یک برنامه غنی سازی که توسط طرفین تعریف شده با محدودیتهای عملی و اقدامهای شفاف ساز برای کسب اطمینان از ماهیت صلح آمیز این برنامه است".
مجددا مشاهده می شود که پیرامون حقوق ملت ایران، تنها به بیان کلیات مبهم و چندوجهی بسنده شده است. به عنوان مثال، برنامه غنی سازی (که بعضی ها به اشتباه از آن با تعبیر حق غنی سازی در توافق ضعیف ژنو یاد کردند) باید براساس تعریف طرفین ادامه پیدا کند. با این حساب حق مسلم ایرانیان که برای آن هزینه های مالی و خون دانشمندان شهید پرداخت شده، اینک پس از سال ها مقاومت باید براساس تعریف آمریکایی ها به پیش برود!
همچنین، برای همان برنامه غنی سازی نیز باید محدودیتهای عملی اعلام شده در این توافق مورد توجه قرار گیرد؛ محدودیت هایی که طبق اعلام مقام های آمریکایی، دستاورد آن برای ایالات متحده به مراتب بیش از تهاجم نظامی بود.
- "
یک کمیسیون مشترک از سه کشور اروپایی، اتحادیه اروپایی به اضافه سه کشور دیگر و ایران برای نظارت بر اجرای اقدامهای کوتاه مدت و پرداختن به موضوعاتی که ممکن است مطرح گردد، ایجاد خواهد گردید، در حالی که آژانس بین المللی انرژی اتمی مسئولیت راستی آزمایی اقدام های مربوط به هسته ای را خواهد داشت. این کمیسیون مشترک با آژانس بین المللی انرژی اتمی، برای تسهیل حل و فصل موضوعات گذشته و حال مورد نگرانی، همکاری خواهد کرد".
به راحتی قابل دریافت است که طبق این عبارت از متن توافق ضعیف ژنو:
اولا نظارت بر اقدامهای کوتاه مدت به کشورهایی واگذار شده که طرف مذاکره با ایران هستند. در واقع اگر ایران نسبت به عدم اقدام صحیح تعهدات طرف های مذاکره کننده شکایتی داشته باشد، باید به همان کشورهای عهدشکن مراجعه کند!
ثانیا، از موضوعاتی یاد شده که ممکن در ادامه مذاکرات مطرح شود اما هرگز به آن موضوعات، چارچوب و کف و سقف آنها اشاره ای نشده است. بنابراین، حریفان می توانند هر موضوعی را به عنوان یک مشکل مطرح کرده و در دادگاهی که به ریاست خودشان برگزار می شود، در آن باره به قضاوت بنشینند!
ثالثا، مسئول راستی آزمایی اقدام های مربوط به هسته ای ایران به آژانس بین المللی انرژی اتمی واگذار شده است. دقت در این عبارات بیانگر این نکته است که هرکجا پای حقوق ملت ایران به میان آمده، در متن توافق ضعیف ژنو به دقت نسبت به چگونگی اجرا، راستی آزمایی و مسایل دیگر مربوط به آن با رعایت جزیی ترین مسایل تصریح شده اما وقتی بحث راستی آزمایی نسبت به اقدام طرف مقابل صورت می گیرد، علاوه بر درج کلیات مبهم، نظارت بر آن به عهده خود آنها واگذار شده است!
رابعا، باز هم به ابعاد نامعلوم و تعریف نشده نگرانی های گذشته و حال(!؟) غربی ها درباره ایران تنها اشاره گردیده و البته بیان نکرده است که ایران، برای رفع آن نگرانی هایی که در توافق به آن تصریح نشده و می تواند شامل هر موضوعی باشد، تا کجا و چگونه باید تلاش یا عقب نشینی کند؟!
این بررسی را در روزهای آینده پیگیری نمایید.