به گزارش ایران هسته ای، ایران و گروه 1+5 روز 3 آذر (24 نوامبر) یک توافق موقت جدید به مدت 7 ماه منعقد کردند که بر اساس آن ایران ماهانه 700 میلیون دلار دریافت خواهد کرد.
اما آنچه در آن روز –و روزهای بعد از آن- مشخص نشد این بود که در ازای این مبلغ، ایران چه تعهدی را پذیرفته است؟
اخیرا دو منبع غربی جزئیاتی از این موضوع منتشر کرده اند اما طرف ایرانی هیچ اظهارنظری درباره صحت و سقم آنها نکرده است.
وب سایت نایاک (شورای ایران- امریکا) و همچنین فردریک دال خبرنگار خبرگزاری رویترز در وین در گزارش های جداگانه گفته اند که ایران در این توافق موقت، 3 تعهد جدید را پذیرفته است.
1- پذیرفته است که ماهانه 5 کیلوگرم از اکسید اورانیوم 20 درصد خود را به میله های سوخت تبدیل کند. این کار، روند تبدیل معکوس به گاز UF6 را بسیار دشوار می کند.
2- پذیرفته است که دسترسی های بیشتری به آژانس بدهد اما جزئیات این موضوع روشن نیست.
3- پذیرفته است که تحقیق و توسعه خود را در همان سطحی که روز امضای توافق ژنو قرار داشت نگه دارد و به ماشین های جدید گاز تزریق نکند.
هنوز روشن نیست که این ادعاها صحیح است یا نه، اما کارشناسان می گویند اگر این موارد صحت داشته باشد نگرانی های جدی در چند حوزه وجود خواهد داشت:
1- مشاهده روند تمدیدهای پی در پی توافق ژنو نشان می دهد در حالی که 95 درصد تحریم ها به جای خود باقی است، برنامه هسته ای ایران روز به روز در حال تحلیل رفتن است. این سوال به طور جدی مطرح است که آیا این روند به معنای محقق شدن اهداف امریکا در محدود سازی برنامه هسته ای ایران بدون هرگونه دستکاری در رژیم تحریم ها نیست؟
2- نکته دیگر این است که در حالی که آژانس بدون تردید از مفاد توافق موقت جدید مطلع خواهد شد –چرا که باید آن را راستی آزمایی کند- چرا متن توافق منتشر نمی شود؟ حتی اگر بپذیریم که تیم مذاکره کننه حق دارد متن مذاکرات را محرمانه نگه دارد، این امر به هیچ وجه مشمول توافقاتی که برای کشور تعهد ایجاد می کند نمی شود.
3- نکته سوم هم این است که با این وضع اگر قرار باشد توافق وین مجددا تمدید شود، آیا امتیاز دیگری برای دادن باقی مانده است؟
4- آیا تمام تعهداتی که تیم مذاکره کننده در توافق موقت وین سپرده، همین است که منتشر شده، یا چیزهای دیگری وجود دارد که بعدا از زبان غربی ها خواهیم شنید؟